maandag, juli 09, 2012

Boekrecensie: Dmitri Gloechovski - Metro 2033


Uitgeverij Glagoslav is nieuw in Nederland, maar ze beginnen allerminst voorzichtig. Gloechovski's Metro 2033 had zich al bewezen in het thuisland, maar dat is niet altijd een garantie op succes in een klein landje als Nederland. Zeker niet met een ellenlange politieke en historische introductie van de fictionele wereld in Metro 2033. De Russische namen worden opgesomd, terwijl de vertelstem doorratelt over de totstandkoming van de triestigheid van het nu, in 2033. Wel een beetje heftig, die eerste hoofdstukken. Op het moment dat ik opgeef helderheid en orde in de namen en plaatsen te gieten, en een beetje vlotter doorscan, krijg ik mijn beloning. Het verhaal begint pas echt na die introductie, na die wereldbouw, als hoofdpersoon Artjom op pad gaat. Wat volgt is een adembenemende, bizarre en niet te stoppen reis door tunnels en langs metrostations.

Na een nucleaire oorlog leeft de bevolking ondergronds in de metrostelsels van Moskou. Artjom is een van de handvol overlevenden van een door reusachtige ratten ondergelopen metrostation. Zijn moeder kon hem nog net in de armen van een klein groepje militairen duwen, voordat ook zij bedolven werd onder de harige rattenlijven. Artjom groeit op in Volksvlijt, een station aan de rand van het stelsel. De groeiende dreiging van de zwarten, een eng volkje dat van de oppervlakte komt, brengt Volksvlijt in de problemen. Artjom krijgt de opdracht om zijn metrostation te redden en vertrekt. Zijn reis voert hem langs de indrukwekkend trieste metrostations. Hij vindt en verliest medereizigers, vrienden en vijanden, ontdekt op elk station een eigen cultuur en politiek, betaalt met kogelpatronen en beleeft avontuur na avontuur. Geen ervan is erg leuk voor Artjom, maar hij moet doorzetten om Volksvlijt te redden en daarmee het hele metrostelsel.
Auteur Gloechovski
Metro 2033 houd je lang in zijn macht. Het boek zit boordevol filosofische, psychologische, bovennatuurlijke, politieke, culturele en religieuze belevingen. Het laat in het midden of je er iets van moet leren en zo ja, wat dat dan is. Dat bedenk je als lezer zelf maar. Glorieus en romantisch is deze postapocalyptische onderwereld niet. De wereld die Gloechovski omschrijft is treurig, donker, vochtig, naar, leeg en zeer, zeer eindig. Metro 2033 overdondert je met zijn enorme gelaagdheid en toch voert Artjoms avontuur je razendsnel voort. Spannend is het en tegen het einde zelfs eng, heel erg eng. Gloechovski weet als geen ander de eenzaamheid en wanhoop over te brengen via Artjom aan zijn lezers. Het verhaal eindigt met een mokerstoot, waar je nog lang van moet bijkomen. 
Computerspel Metro 2033
Metro 2033 is tien jaar geleden online beschikbaar gesteld door de auteur, voor het is 2005 in boekvorm is uitgegeven in Rusland. Inmiddels zijn de rechten aan twintig landen verkocht, is er een computerspel van gemaakt, is Gloechovski in onderhandelingen over een verfilming en heeft hij een vervolg uitgebracht onder de titel Metro 2034. Gaat hij zijn succes voortzetten in Nederland? Wat mij betreft wel. Metro 2033 is een niet voor de hand liggende keuze voor veel lezers. Als sciencefiction cultroman vind je in Nederland een piepklein publiek. Maar toe, lees dit boek, pak het op. Het is uniek.  

Planet Aeon verzamelde prachtige foto's van de bestaande metrostations in Moskou. In het boek is via een kaart van het ondergrondse metrostelsel Artjoms reis te volgen.